Polisiye Romanlar ve Mahfi Eğilmez
Erol Kuntsal
En önemli roman türlerinden biri olan polisiye romanların genel olarak iki türü vardır: (1) Klasik polisiye, (2) Kara roman.
Klasik polisiye; yazarın öncelikle suçu ve suçluyu araştırdığı, okuyanı polis, komiser, savcı, dedektif, avukat veya bu konulara meraklı birisi gibi düşünmeye ve sorgulamaya teşvik eden romandır. Bu türün klasik ve ünlü yazarlarından biri Sir Arthur Conan Doyle (roman kahramanları Sherlock Holmes ve Dr. Watson), diğeri de Agatha Christie’dir. (Roman kahramanları Hercule Poirot veya Miss Marple). Bu romanlarda suçlunun bulunması söz konusudur. Toplumsal sebepler, suça sebep olan yapılar ve hukuki boşluklar ikinci veya üçüncü planda kalır. Bütün roman suçluyu bulmak, itiraf ettirmek ve cezalandırmak üzerine kuruludur.
Kara romanda ise; romanın en başında suçlunun kim olduğu, suçu işleyiş şekli ve sonra nasıl davrandığı genellikle bellidir veya kısa bir süre sonra ortaya çıkar. Yani birinci amaç suçluyu bulmak değildir. Amaç, okuru suçun nedenleri ve suçlunun içinde bulunduğu psikolojiyi anlamaya yöneltmektir. Bu sebeple kara roman tarzındaki polisiye romanları bazı eleştirmenler polisiye roman olarak değil, toplumdaki suça iten yapılanmaları inceleyen ve eleştiren romanlar olarak değerlendirirler. Kara roman türünün yabancı yazarlar arasındaki önemli temsilcileri, Raymond Chandler (Roman kahramanı Philip Marlowe) ve Erle Stanley Gardner’dır. (Roman kahramanı avukat Perry Mason).
Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez’in yazdığı iktisat kitapları ve Hititler hakkında yazdığı üç kitabından sonra son üç yılda yazdığı ve Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan sırası ile “Inferis”, “Sahte Sultan” ve “Fon” adlı romanları, kara roman türünün ülkemizdeki en güzel ve güncel örnekleridir. Yer yer klasik polisiye roman izleri taşısa da aslında çok ciddi toplumsal eleştiriler barındırmaktadır. Cinayetle veya hırsızlıkla başlayan romanlar, klasik polisiye gibi süreceğini düşündürürken, olaylar geliştikçe kara romana dönüşüyor. Toplumsal aksaklıklar, sosyal yapıdaki suç üreten unsurlar ve ardından ortaya çok ciddi bir sistem eleştirisi çıkıyor. Suçlunun kim olduğunu aramaktan çok, toplumda suçu yaratan ortam anlatılıyor.
Yazar şunları söylüyor: “Suçluyu yakalamak kadar önemli olan şey insanları suç işlemeye iten nedenleri ortadan kaldırmaya çalışmaktır. Suçluyu yakalamak polisin, suçluyu cezalandırmak yargının, suçları önleyici önlemleri yaşama geçirmek ise siyasetçinin işidir. Eğer siyasetçi suç işlemeye başlamışsa suçu saptamak, suçluyu yakalamak ve cezalandırmak çok zorlaşır. Böyle bir durum, toplumu alt üst eder.”
Mahfi Eğilmez’in ekonomik ve toplumsal yapıya hakimiyeti yanında son derece akıcı üslubu ile yazılmış bu kitapları okumanızı öneriyor, bitirinceye kadar elinizden bırakamayacağınızı garanti ediyorum.
Not: Mahfi Eğilmez’in dördüncü romanı üzerinde çalıştığını da öğrenmiş bulunuyorum.
Mahfi Eğilmez’in Kitapları
Katma Değer Vergisi (1983), IMF, Dünya Bankası ve Türkiye (1997), Hazine (1997), Light Günlük (2000), Krizleri Nasıl Çıkarttık (2001), Anitta’nın Laneti (2001), Ekonomi Politikası (2002), Hitit Ekonomisi (2005), Hattuşa’dan Kaçış (2008), Küresel Finans Krizi (2008), Makroekonomi (2009), Kendime Yazılar (2012), Örneklerle Kolay Ekonomi (2014), Mikroekonomi (2015), Kamu Maliyesi (2016), Ekonomide Analiz (2016), Değişim Sürecinde Türkiye (2018), Dünya Ekonomisi (2018), Ekonominin Temelleri (2019), Türkiye Ekonomisi (2019), Inferis (2020), Sahte Sultan (2021), Yapısal Reformlar ve Türkiye (2022), Başarısızlığa Övgü (2022), Fon (2023).
Kitaplarının Konularına Göre Grupları
Ekonomi okumuş olanlar: Dünya Ekonomisi, Makroekonomi, Mikroekonomi, Kamu Maliyesi, Hazine, Ekonomide Analiz, Ekonomi Politikası, Ekonominin Temelleri, Küresel Finans Krizi.
Ekonomiyle İlgilenenler: Örneklerle Kolay Ekonomi, Ekonominin Temelleri, Ekonomi Politikası, Küresel Finans Krizi, Değişim Sürecinde Türkiye, Dünya Ekonomisi, Türkiye Ekonomisi, Yapısal Reformlar ve Türkiye.
Türkiye Ekonomisiyle İlgilenenler: Türkiye Ekonomisi, Değişim Sürecinde Türkiye, Yapısal Reformlar ve Türkiye.
Ekonomi Tarihine Meraklı Olanlar: Hitit Ekonomisi, Dünya Ekonomisi, Değişim Sürecinde Türkiye, Türkiye Ekonomisi.
Anı-Deneme Konularıyla İlgilenenler: Light Günlük, Kendime Yazılar, Başarısızlığa Övgü.
Hitit Tarihiyle İlgilenenler: Anitta’nın Laneti, Hattuşa’dan Kaçış.
Kara Roman/Polisiye Üçlemesi: İnferis, Sahte Sultan, Fon.
Fotoğraflar
(1) Dr. Mahfi Eğilmez
(2) Raymond Chandler (1888-1959)
(3) Erle Stanley Gardner (1889-1970)
(4) Arthur Conan Doyle (1859-1930)
(5) Agatha Christie (1890-1976)
Comments